Từ đó các đạo diễn trẻ đã vất vả cạnh tranh với tên tuổi của nhóm “4K” này để lấy được sự công nhận quốc tế là những đạo diễn phong cách, chứ không chỉ nhà làm phim độc được yêu thích. (Hayao Miyazaki phủ bóng trong cuộc cạnh tranh tương tự ở lĩnh vực anime.)

Áp phích giới thiệu phim Asako I & II ở Cannes 2018

Một nhà làm phim mới đây đặt chân thành công – nếu coi lời mời tranh giải Cannes cho bộ phim tình cảm lạ lẫm Asako I & II của anh là dấu hiệu – chính là Ryusuke Hamaguchi 39 tuổi. Tốt nghiệp ngành làm phim ở Đại học Nghệ thuật Tokyo, Hamaguchi bắt đầu sự nghiệp với bộ phim tốt nghiệp, Passion, được chọn dự Liên hoan Tokyo Filmex năm 2008. Bước đột phá của anh đến với Happy Hour (2015), dự án thử nghiệm năm tiếng đồng hồ thắng nhiều giải thưởng, bao gồm giải nữ diễn viên xuất sắc cho bốn diễn viên chính tại Liên hoan phim Locarno ở Thụy Sĩ.

Dựa trên tiểu thuyết của Tomoka Shibasaki, Asako I & II nói về một người phụ nữ (Erika Karata) phải lòng hai người đàn ông hoàn toàn khác nhau nhưng giống hệt nhau (cùng do Masahiro Higashide thủ vai). Phim được đón nhận trái chiều, nhưng chủ yếu là tích cực ở Cannes hồi tháng 5, song ra về trắng tay.

Phản ứng này, Hamaguchi nói với The Japan Times tại văn phòng hãng phát hành phim Bitters End, là đúng như anh dự đoán.

Ryusuke Hamaguchi (giữa) và hai diễn viên chính Masahiro Higashide (trái) và Erika Karata tại sự kiện ra mắt Asako I & II ở Cannes 2018

“Nhiều người nói họ không hiểu hành động của Asako, nhưng cô ấy là một nhân vật rất mơ hồ ngay từ giai đoạn kịch bản,” anh nói. “Thế nên đương nhiên một số người sẽ nói họ không hiểu cô và rằng phim làm không được hay.”

Trong quan điểm của Hamaguchi, cả Happy Hour và Asako I & II thể hiện một sự tương đồng mạnh mẽ bất chấp khác biệt trong cách chúng được các nhà phê bình đón nhận.

“Chúng đều được làm với một tập hợp giá trị tương đồng,” anh nói. “Ý tôi là tương đồng về cách nhìn các mối quan hệ con người và cuộc sống nói chung. Điều quan trọng nhất phải nhận ra về mối quan hệ con người là một người ở với một người khó khăn đến nhường nào. Đó là cách nhìn cơ bản của tôi về cuộc sống.”

Với lịch làm việc kín đặc của ngôi sao Higashide, Hamaguchi không thể lặp lại những cách thức thử nghiệm tốn thời gian anh sử dụng trong Happy Hour, nhưng anh có duyệt lại với Higashide và diễn viên trẻ Karata khoảng một tuần trước khi bắt đầu bấm máy. Anh cũng không thay đổi gì trong kịch bản, mà anh và Sachiko Tanaka đã bỏ ra hai năm để viết.

Higashide và Karata trong một cảnh phim Asako I & II

“Chúng tôi đã quyết định chốt Higashide khi bắt đầu kịch bản, thế nên nó được viết với hình tượng anh ấy trong đầu,” anh nói. “Khi chúng tôi chọn Karata thử vai, tôi cảm thấy cô ấy sẽ hóa thân Asako trọn vẹn như kịch bản đã viết.”

Hanaguchi nói, nữ diễn viên trong vai một Asako đầy mâu thuẫn, dễ thay đổi, “phải cho thấy hành động của nhân vật xuất phát từ bên trong nhân vật. Nếu những gì cô ấy làm trông có vẻ được tính toán hay giống một vở diễn, khán giả sẽ mất lòng tin vào cô ấy. Cô ấy hành xử cực kỳ mâu thuẫn, nhưng hành xử của cô ấy phải thật không thì sẽ không thú vị.” Lần đầu đóng phim điện ảnh, Karata có điều mà Hamaguchi miêu tả là “phẩm chất dễ hiểu” khiến cho những hành động của Asako đáng tin.

Ngược lại, tình huống của Asako — yêu một người và, sau khi anh này biến mất, gặp một người khác ngoại hình giống hệt, nếu không kể đến cả tính cách, chạm vào ranh giới kỳ ảo. Nhưng với Hamaguchi, “tiền đề cực đoan, quá là xa rời thực tế, khiến có thể diễn tả những cảm xúc thực sự có tồn tại nhưng chưa từng xuất hiện trong cuộc sống thường ngày. Qua tiền đề này tôi nghĩ tôi có thể làm cho khán giả cảm thấy điều gì đó như thật.”

Tiểu thuyết của Shibasaki đưa ra một vấn đề khác và được viết hoàn toàn từ ngôi thứ nhất, góc nhìn của Asako. Tuy nhiên, để câu chuyện lên phim, Hamaguchi quyết định câu chuyện cần được kể từ nhiều góc nhìn khác nhau

Tiểu thuyết của Shibasaki đưa ra một vấn đề khác và được viết hoàn toàn từ ngôi thứ nhất, góc nhìn của Asako. Tuy nhiên, để câu chuyện lên phim, Hamaguchi quyết định câu chuyện cần được kể từ nhiều góc nhìn khác nhau. Anh đưa vào các nhân vật thứ chính như người bạn thẳng thắn Haruyo của Asako và diễn viên Maya mà cô quen biết.

“Họ mang đến rất nhiều thông tin qua những gì họ nói trong tình huống này tình huống nọ và có gáng nặng lớn khi nói tới kể chuyện,” anh giải thích, cho biết thêm rằng anh lo ngại “nếu các nhân vật xuất hiện như công cụ của người kể chuyện, như các quân cờ shogi, họ sẽ không có chút sức sống nào.”

Để tránh khỏi định mệnh đó anh chọn Sairi Ito và Rio Yamashita lần lượt trong vai Haruyo và Maya, cả hai đều tạo ra sự độc lập và năng lượng trên màn ảnh. “Tìm được các diễn viên như vậy rất khó,” Hamaguchi nói thêm.

Mục đích cuối cùng của việc cấu trúc rồi tái cấu trúc cần mẫn này, chính đạo diễn nói, là để “nâng cảm xúc của người xem lên cực điểm, sau khi họ đã ở lại (với các nhân vật) từ đầu chí cuối.” Tuy nhiên, anh nhắm vào việc đưa đám đông rời rạp chiếu sau một nốt cao: “Tôi chủ ý nỗ lực tạo ra một cái kết có thể buồn vui cùng lúc.”

Lần đầu đóng phim điện ảnh, Karata có điều mà Hamaguchi miêu tả là “phẩm chất dễ hiểu” khiến cho những hành động của Asako đáng tin

Được đẩy lên bởi lời mời của Cannes, Asako I & II đang nhận được tầm phủ các rạp rộng hơn Happy Hour, nhưng Hamaguchi không xem phim trước là thương mại hay phim sau là độc lập.

“Khi tôi còn trong giới làm phim độc lập, tôi chưa từng nghĩ làm một “phim độc lập” hay một phim với ‘khí chất đạo diễn mạnh mẽ,’” anh chia sẻ. “Tôi chỉ muốn làm một bộ phim thú vị. Đó là nguyên tắc cơ bản của tôi: Làm phim thú vị nhất có thể. Và điều đó sẽ không thay đổi.”